Çocuk Hakları


Program 4

24 Kasım 2007


20 Kasım dünya çocuk hakları günü 


Çocuk hakları, kanunen veya ahlakî olarak dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu, eğitim, sağlık, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel kavramdır. (wikipedia)



http://www.cocukhaklari.net/tr/cocuk_haklari.htm



Bu hafta kısaca Bağdat Caddesi diyebileceğimiz Bostancı’dan Kızıltoprak'a uzanan 9 km’lik Bağdat Caddesi'ndeydik. Tüketim kültürünün yoğun olduğu bu caddeden ne çıkar derken çok farklı seslerle karşılaştık...


Bağdat Caddesi İstanbul fethedilmeden önce Bizans İmparatorluğu'nu Anadolu'ya bağlayan bir kervan yolu olarak kullanılmış, IV. Murat dönemi Bağdat'a düzenlenen seferler yüzünden bu yol da Bağdat ismini almış. Zengin insanların semti olması 2. Abdulhamit döneminde saraya yakın oturmak isteyen devlet görevlileri ve zengin tüccarlarının evlerinin burada olmasından kaynaklanıyor…


Çocuklar için Bağdat Caddesi nasıl bir mekan dersek;
Sinema, tiyatro, konser ve sergi programlarıyla Caddebostan Kültür Merkezi başlıca buluşma noktalarından; Cadde boyunca başka sinemalar da var, ancak başka tiyatro yok.
Mutlu Sanat Odası gibi tek tük sanat galerisi,
Muhtar Özkaya Halk Kütüphanesi ve Nezih-İnkılap-Remzi-D&R gibi kitapçıların yanında Gergedan gibi bağımsız kitapçılar,

Neredeyse her sokakta bir anaokulu ve Erenköy İlköğretim Okulu gibi köklü okullar var.
Yürüme ve bisiklet yolları, açıkhavada spor yapma olanağı, oyun parkları, basket sahaları ile sahil yolu  herkese açık bir buluşma alanı, Göztepe Parkı ve hemen yanındaki gül bahçesi diğer yeşil alanlar...

Daha çok tüketime özendiren, çocukların ve ailelerin buluşabilecekleri mekanların az olduğu, vitrini, markası bol bir bölge. Arka sokaklarında birçok ilkokul, lise olduğu düşünülse de okulların küçük bahçeleri Bağdat Caddesi'ne açılıyor, eski bakkal, tuhafiyeci, İlke kitapevi gibi eski kırtasiyelere rastlamak hala mümkün… 
  • Çocuk Vakfı Başkanı Mustafa Ruhi Şirin, Türkiye'nin çocuk hakları kültürü bakımından henüz çok sınırlı düzeyde olduğunu söylemiş, “bunun temel nedeni çocuk konusunun hala sevgi düzeyinde kalmış olması” demiş.
  • TBMM’de 9/11/2007 tarihinde kabul edilen, 5710 Sayılı “NÜKLEER GÜÇ SANTRALLARININ KURULMASI VE İŞLETİLMESİ İLE ENERJİ SATIŞINA İLİŞKİN KANUN”, Cumhurbaşkanı tarafından da onaylandı. BM’in ve bilim adamlarının iklim değişikliği ile ilgili acil önlem çağrılarını hiçe sayan bu yasa çocuklarımızın ve gelecek kuşakların yaşama hakları ihlalinin somut örneği olarak karşımızda duruyor. Yasanın çıkması geri dönüşü olmayan bir adım anlamına gelmiyor henüz. Hala karşı ses çıkarabiliriz yani…
Kitap:
Çocuk Hakları / Bob Franklin / Ayrıntı Yayınları


Mekan:
Piknik yapmak-denize girmek- bisiklete binmek-koşmak-zıplamak-uçurtma uçurmak için sahilyolu…
Göztepe Parkı...

Çocuk Resimleri


Program 3
17 Kasım 2007


Çocuk resimlerindeki kent’ten hareketle İstanbul’a ve çocukların İstanbul ile kurdukları ilişkiye yeniden bakmaya çalışacağız…



Çocuklar şehri ne kadar dolaşabiliyorlar, ya da sokakta ne kadar vakit geçiriyorlar? 
Artık sokaklarda oynamayan çocukların kent algısı nasıl etkilenir? Bunun için anne babalar, öğretmenler neler yapabilirler?


"Kent konusu ile ilgili resimsel çalışmalarında küçük çocukların ( 5-12 yaş ) daha çok 'ev' çizdiklerini fark ederim. Yüksek binalar, apartman, iş ve alışveriş merkezlerinden ziyade, daha çok 'sade' bir ev resimlemek akıllarına gelir. Çocuklar için ev, yaşam barındıran ve orada yaşayanlarla bağlantılı bir mekandır. Çocukların kendilerini daha iyi görmek ve anlamak için önemli bir çıkış noktası olduğunu düşünüyorum. Büyük bir metropol olan İstanbul şehrinde yaşayan çocukların aslında yaşadıkları mahalleyi de, şehiri de fazla tanımadıklarını ve merak etmediklerini gözlemliyorum. Bir yerde yaşanıyor, ama nerede? Orası nasıl bir yer? Farklı semtlerde nasıl bir yaşantı sürülüyor, orada kimler yaşar gibi konularda çok düşünmediklerini ve fikirleri olmadığını görüyorum. Aileler belki yeteri kadar çocuklarına fazla vakit ayırmadan, yaşadıkları şehri tanıtmadan, fazla korumacı tavırlar içerisinde olabiliyorlar. Çocuklar, gerçekleri görmek, bilgi edinmek, sorumluluk almak gibi çok 'normal' ve güncel olması gereken becerilerden mahrum bırakılıyor."

Ressam Leyla Sakpınar



Kimileri çocuk resimlerinin birer sanat yapıtı olmadığını, sanatçı denilen kişinin bilinçli bir yaratıcı, çocuğun ise daha çok içgüdüleri ile çizip, boyadığına inanır. Oysa ki çocuk resimlerine yaratıcılıkları ve içtenlikleri için bakmalı ve onlar üzerine düşünmeliyiz...


Resim nerelerde yapılır? 
  • Okulda sırada, evde masada, yerde... Arada sırada duvara...
  • Duvarda kente dahil olur resim. Örneğin, Caddebostan sahilinde pastel boyalar ile yürüme yoluna yapılan resimler, kentin her yerinde karşımıza çıkabilecek grafitiler...  

Sokakları resim yapmak için nasıl kullanabiliriz? 
  • Resim derslerinin açık alanlarda yapılması...
  • Kalem, kağıt, boya gibi malzemeleri her zaman çantamızda bulundurmak...
  • Uzun zaman geçirilen yerlerde resim yapmayı oyuna dönüştürmek... Örneğin, hastane/muayenehanede doktor beklerken, vapurda yolculuk ederken... 

Çocuk resimlerine nerede rastlıyoruz?
  • Çocuk dergilerinde, yarışmalarda, eğitim içerikli kitaplarda…
  • Okulda...
  • Sadece çocuk resimlerinden, hatta üç boyutlu işlerden oluşan sergiler yok kent yaşamında...

Somut örnekler:
  • İstanbul Modern, Santral İstanbul, Sabancı Müzesi gibi özel müzelerdeki süreli sergiler boyunca gerçekleştirilen çocuklara yönelik atölyeler...
  • Oda Projesi’nin Çamaşır İplerinde Resim kitabı 
  • Çekül Vakfı tarafından yürütülen Kentler Çocuklarındır projesi kapsamında bir de Kilit Taşı adlı dergi yayımlanıyor. 1998'den bu yana süren proje kapsamında, Anadolu'nun her yerinde Kültür Elçileri yetişiyor: http://www.kulturelcileri.org/  
  • Şener Özler Mimarlık ve Çocuk Resim Yarışması'nın konusu “sokaklarımız” nisan ayında gerçekleşmiş : http://www.mimarist.org/mmektup/index.cfm?sayi=36&RecID=832

Kitap: 
Resimde Çocuklarla Keşfet / Leyla Sakpınar / İş Kültür Yayınları
Çocuklar İçin Sanat Kitabı / YEM 
Çocuğun Görsel Sanat Eğitimi / Zerrin Kehnemuyi / YKY 
5 Çocuk 5 İstanbul / Betül Sayın / Günışığı (Aynı zamanda ilüstrasyonlara da imza atan Betül Sayın, okul öncesi çocuklara İstanbul’u anlatıyor.) 
İstanbul Masalı / Mine Soysal / Günışığı (Tarih öncesinden günümüze İstanbul) 

Oyun - 2

Program 2
10 Kasım 2007


Oyuna devam...

Oyun - 1

İlk program
3 Kasım 2007

Oyunu tanımlayabilir misiniz?

Oyun ve kent ilişkisi: 
  • Oyun kent içinde sadece ona ayrılmış alanda mı oynanır?
  • Değişen İstanbul içinde yasaklar, suç oranı ve güvenlik tehdidi ile oluşan sınırlı alanda oyun...
  • Sokakta büyüyen çocuk... / Evde apartmanda büyüyen çocuk...
  • Alışveriş merkezleri içine hapsolmuş oyun alanları... 
  • Oyun Grupları
  • Kent içinde oyun oynanabilecek yerler neresi?
Kitap:
Homo Ludens / Johan Huizinga / Ayrıntı Yayınları
Her Güne Bir Oyun / Kolektif / YKY